Üniversitemiz Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÖMER) tarafından düzenlenen “Cumhuriyetin 100. Yılında Dil, Eğitim ve Kültür Politikaları” konulu panel Fatih Yerleşkemiz içerisindeki Mahmut Goloğlu Kültür Merkezinde gerçekleştirildi. Panele konuşmacı olarak Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Suat Ungan, Prof. Dr. Bilâl Kırımlı ve Doç. Dr. Muzaffer Başkaya katıldı. Cumhuriyet dönemi kültür politikaları, cumhuriyet dönemi dil ve edebiyat politikaları ile cumhuriyetin ilk yıllarında eğitim politikaları başlıklarının masaya yatırıldığı panelin organize edilmesinde Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin yanı sıra Türkçe Öğretmenliği Kulübü öğrencileri de rol aldı. Açılışında Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Hüseyin Serencam’ın da yer aldığı programda panelistler tarafından “Milli birlik ve beraberlik kavramının dil olgusu dikkate alınmadan ve dil korunmadan sağlanamayacağı” vurgulandı.

“MEDENİYET KÜLTÜR DEĞİLDİR”

Panelistler 20’şer dakikalık sunumlarla dil bilimleri ışığında eğitim ve kültür hareketlerini yorumladı. Cemil Meriç’in kültür hakkındaki aforizmalarından örnekler vererek konuşmasına başlayan Prof. Dr. Suat Ungan, “Kültürün korunmasında zihinsel bir taban şarttır. Avcunuzu yumarsınız bir şey vardır, açarsınız hiçbir şey yoktur. Kültür bir milletin varoluşudur. Batı, medeniyetlerinin sözde yüceliğini Darwinizm zemininde sömürü ile var etmiştir. Medeniyet soyut bir kavramdır; onunla beslenirsiniz. Oradan ürettikleriniz, oluşturduklarınız sizin kültürünüz olur. Medeniyet kültür değildir. Diliniz sizin kültürünüzdür. Beslenirseniz güçlenirsiniz. Benzeşirseniz yok olursunuz. Birisi kalkıp Atatürk’e küfrediyorsa onun yüzüne tükürün. Yavuz Sultan Selim’e küfrediyorsa onun da yüzüne tükürün. Geçmişine sahip çıkmayan toplumun bir olma şansı yoktur. Geçmişinize saygı duyun” dedi.

“TÜRKÇE’NİN SADELEŞTİRİLMESİ”

Prof. Dr. Bilâl Kırımlı ise sunumunda özetle şunları kaydetti: “Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin resmî dili Türkçe’dir. Dil her şeyden önce bir iletişim aracıdır. Arkasından da sosyalleşme aracıdır. Dil; milli bir kimlik, milli şuur, milli benlik ve sosyal-siyasal yapıya dönüşmesini sağlayan en önemli faktörlerden birisidir. Milli anlamda birlik beraberliği sağlayan en önemli etkendir. Cumhuriyet’in ilanından önce Reşat Nuri, Necip Fazıl, Yakup Kadri, Nazım Hikmet, Halit Ziya, Cenab Şahabettin gibi isimlerin nazım ve nesirlerinde en üstün edebi sanat ürünlerine tanıklık ediyoruz. 1920’lerde en sade dillerle eserler yazıyorlar. Ömer Seyfettin ve Ziya Gökalp gibi Türkçüler, yaşayan Türkçe’ye dönmeyi öğütlüyordu. Bugün Hukuk dilinde ve bazı yazışma usullerinde kullanılan eski dil de zamanla sadeleşerek yenilenecektir. Biz bu sadeleşmenin Cumhuriyetin kurulduğu ilk yıllarda sağlandığını görebiliyoruz fakat 20. Yüzyılla başlayan teknoloji bombardımanından dilimizi kurtarmamız için de gençliğimize büyük görev düşüyor.”

“İSTATİSTİK BİLİMİNİN ÖNEMİ”

Doç. Dr. Muzaffer Başkaya ise “Cumhuriyetimizin 100. Yılını geride bırakıyoruz. İttihat ve Terakki döneminden bize kalan çok güzel bir kavram var; Milliyetçilik. Türkiye Cumhuriyeti’nin üzerine kurulu bulunduğu kavram milliyetçiliktir. Cumhuriyet’in ilanından sonra batıcılık ve laiklik bunun yanına eklenmiş, bu kavramlar üzerine bina edilen bir eğitim sistemi söz konusu olmuştur. Milli Eğitim Tarihimizin en önemli kanunu Tevhid-i Tedrisattır. Cumhuriyet dönemindeki eğitim politikalarını biz de sıralayamıyoruz, politikalar çünkü sürekli değişiklik göstermiştir. Türkiye’de istatistik 1927’den sonra tutulmaya başlandı; nispi olarak öğretmen ve öğrenci sayısı düşük olabilir fakat kimler Osmanlı’da okur-yazar oranı yüzde 3’tür diyorsa hiçbirisi doğruyu söylemiyor. 1929’dan önce istatistik kurumu veri bile yayınlayamamıştır. Ayrıca Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile medreseler kapatılmamış, bu okullar Milli Eğitim Bakanlığına devredilmiştir” diye konuştu. Program sonunda panelistlere TÖMER Müdürü Dr. Öğretim Üyesi Nilüfer Selin tarafından teşekkür plaketi takdim edildi.